In een artikel van Elizabeth David uit 1979 over A True Gentlewoman’s Delight: “How to make a Florentine”, een kookboek uit midden de 17e eeuw, wordt een desserttaart beschreven met kalfs- en schapennieren, room, suiker, eieren, bessen, rozenwater en een hele resem specerijen. Dichter bij een betrouwbare bron voor een recept voor florentines ben ik niet gekomen. Waarom dat een florentine werd genoemd, blijft een mysterie, maar feit is dat het geen enkele gelijkenis vertoont met de broze kantkoekjes met gesmolten chocolade die wij florentines noemen.
De voornaamste ingrediënten van wat wij tegenwoordig florentines noemen, zijn in de verste verte niet Toscaans: room, boter en chocolade.
Waarschijnlijker is dat de huidige florentines eigenlijk uit Frankrijk stammen, het land met de ontelbare patisseriewinkeltjes die ervoor bekendstaan dat ze het lekkerste gebak met room en boter ter wereld verkopen, van de overheerlijke croissants over chocolade-eclairs tot de hartvormige palmier-krakelingen. Niet alleen zijn de ingrediënten typisch Frans, maar ook het feit dat de basis voor florentines eigenlijk een typisch Franse roux is, wijst op de ware oorsprong van dit fijne koekje voor bij de koffie.
En echt verrassend zou het ook niet zijn dat de Fransen een gerecht naar Florence hebben vernoemd. Per slot van rekening deden ze dat eeuwenlang onder invloed van hun Florentijnse koningin Catharina de’ Medici, die toevallig ook een van de invloedrijkste gastronomen uit de geschiedenis was.
De naam ‘florentine’ verwijst zo goed als zeker naar de gouden munten uit Florence, die zo’n vijfhonderd jaar lang het standaardbetaalmiddel waren in Europa.
Ook een Oostenrijkse denkpiste is heel aannemelijk: in de Duitse gebieden werden massaal Florentijnse munten nagemaakt en ook Italiaanse en Franse lekkernijen waren er bijzonder in trek, maar de bereidingswijze van de koekjes heeft toch meer weg van Franse bereidingen.
‘Florentines worden toegeschreven aan Oostenrijkse bakkers maar hun oorsprong ligt in Italië. Ze bestaan uit een heerlijk mengsel van suiker, boter, room, noten en vruchten. Ze zijn lekker krokant en hebben traditioneel, maar niet altijd, een basis van chocolade.’